SalihArıkan

ENGELLİLER RAPORU? “2002 Öncesi 5 Bin çalışan vardı. 3 Aylık Engelli Maaşı 75 liraydı. Engellilerle ilgili yasa ve yönetmelikler azdı 2005 yılında derli toplu bir yasa çıkarıldı sonrasında Birleşmiş Milletler Engelli Hakları bildirgesine imza attık ve ihtiyari protokolü imzaladık. Şu an 60 Binden fazla Kamuda çalışan engellimiz var 500 Bin kişi bakım parası alıyor Yüz binlercesi engelli maaşı alıyor Özel eğitim ödeneği önceden Emekli Sandığı ve SGK’lıların çocukları faydalanıyordu şimdi Özel Eğitme ihtiyacı olan herkes faydalanıyor. Tek Evi olan engelliden Emlak vergisi alınmıyor Trenlerde refakatçisiyle birlikte ücretsiz seyahat ediyor kentlerde toplu taşımalardan ücretsiz faydalanıyor Burs Yurt gibi imkânlarda öncelik tanınıyor ilk ve orta dereceli okullarda okuyan Görme engellilerin kitapları kabartma yazıyla basılıyor sosyal yardımlaşma vakıflarından dileyenlere Bilgisayar ve sesli ekran okuyucular temin ediliyor Kamu kurumlarında hizmet önceliği tanınıyor bazı ortez protez tekerlekli sandalyeler sağlanıyor hasta alt bezleri SGK tarafından karşılanıyor gören göz uygulamaları ve ücretsiz telefonlar görmeyenlere dağıtılıyor Üniversitelerde engelli birimleri açıldı ve üniversite öğrencilerin yaşadıkları sorunlara müdahil olunuyor daha birçok yasa ve yönetmelik var. Engellilerin sorunları öncelikle yasalardan kaynaklı uygulamalardan kaynaklı toplumsal ön yargılar ve engellilerin kendisinden kaynaklı sorunları var. Önce yasalardan kaynaklı sorunları inceleyelim. Bakım sigortası Aileden bir kişi engelliye bakıyor ve Devletten para alıyor ama SGK ödenemediği için emekli olamıyor bakım sigortası gündemde oldu ama bir türlü yürüllüğe giremedi sizlerin bu konuda desteği olursa sadece engellisine bakan ve dışarıda çalışmayan Aile bireyin emekli olması sağlanır. Kişinin geliri temel alınsın. Engelli ve bakım aylığında Ailenin geliri Baz alınıyor buda engelliyi ailesine bağımlı kılıyor engelli ailesinden bağımsız olarak değerlendirilirse çok faydalı olur. Özellikle engelli maaşları daha önce primsiz ödemeler müdürlüğündeydi sonra sosyal yardımlaşma vakıflarına alındı bu uygulama engellileri mağdur ediyor. SGK farkları Beyaz baston işitme cihazı ve diğer ortez protez tekerlekli sandalyeler SGK tarafından ödeniyor ama piyasa koşularına göre güncellenmiyor arada farklar çıkıyor bu farklarda aileleri zora sokuyor örneğin beyaz bastona 22 Lira ödeniyor 5 Yıl önce sağlık uygulama tebliğinde yayınlanmış piyasadaki en kullanılabilir beyaz baston 100 Liradan 350 Liraya kadar çıkıyor o yüzdende beyaz bastona yapılan ödemenin arttırılması gerekiyor. İkinci uygulamalardan kaynaklı sorunlar. Bizim en çok tıkandığımız ve zorlandığımız durum budur. Yasalar ve yönetmeliklerde bir aleyhimize bir kural yok iken uygulamacılar tarafından çıkarılan zorluklar. Ak Parti bir devrim yaptı ve engelliler alanında çok önemli değişimlere imza attı. Ama bu kanunları uygulayanlar bize bazı sorunlar çıkarıyor. Engelliler yasasını onlar bilmiyor biz onlara anlatıyoruz. Banka ve Noterlerde Görme engellilere şahit dayatması devam ediyor ben geçenlerde kredi çekmek istedim ama imzaların tutmadı deyip imzayı çalışta gel deniyor. Hizmet önceliği Tüm kamu kurumlarında hizmet önceliği var ama bazı kurumlar bu kurala oymuyor erişilebilirlik yasası. Merkezi ve yerel idareler tüm Alanların engelli erişilebilirliğine uygun Hale getirilmesi gerekiyor başta engellilerle ilgili kuruluşlar olmak üzere engelli erişimine uygun değil. Hiç bir ceza verilmiyor Merkezi yerel yönetimler ve tüm alanların erişilebilir olmasında kurumlar kendi arasında top çeviriyor hiç bir yaptırımda bulunmuyor. Dernekler kanunu değişince 7 kişi bir araya geliyor ve engelliler adına dernekler kuruyor bu derneklerde çoğu zaman engelli ve aileleri olmuyor engelliler adına gazete dergi eşya piyangosu okullarda kırtasiye ürünü satıyorlar. İktisadi işletme açarak ticaret yaptıklarını iddia ediyorlar ama yapılan modern dilencilik sizin ayağınıza gelince engellilere şunu yapıyoruz bunu yapıyoruz gibi dilenci ifadeleri kâğıt üzerinde her şey kuralına uygun ama yapılan dilencilik ve bu paralar çoğu zaman engellilere faydası olmayan paralardır. Toplumsal ön yargılardan kaynaklı sorunlar. Engelliliği aczi yet olarak yâda bir günahın sonucu olarak gören anlayışlar var. Birde sadece yardım edilmesi gereken kişi olarak görülüyor zaten bu nedenle istismarcılar güzel para kaldırıyor Görme engellilerin kolundan elbisesinden eşya gibi çekiştirilmesi görme engelliye göre değil ’de kendine göre sağa sola git gibi yâda eliyle işaret etme gibi yanlış yönlendirmeler yarardan çok zarar veriyor. Kaldırım işgalleri kaldırımların masalardan sandalyelerden araçlardan arınması gerekir ki yaşlılar bebek arabalılar hamileler ve engelliler rahat yürüyebilsin gözünü dikip bakmak engellilere gözünü dikip bakmak acıyarak cık cık yâda yanında Allah’a çok şükür gibi bağırarak iyi ki ben bunun gibi sakat değilim algısını güçlendirmek okullarda engelli çocukları dışlama davranışı son yılarda arttı. Türkiye beyazay derneği tüm proje faaliyet ve etkinliklerini şu temel üzerine yapar engelli ve engelsiz bir arada olsun bunun bahanesi sanat spor ve diğer faaliyetler engellilerle ilgili ayrı faaliyetler yapmaktansa engelliler ve engelsizlerin kaynaştığı faaliyetler yapmak geziler piknikler gibi önerilerimiz. Farkındalık çalışmalarının arttırılması. Okullar yurtlar derneklerde seminerler kısa film belgesel ve  kamu spotları bilgilendirici yayınlar engellilerle ilgili gün ve haftalarda basın açıklamalarıyla toplumu bilgilendirmek çünkü ön yargılar engellileri yalnızlaştırıyor düşünün engelli bir çocuk okulda istenmezse iş ararken yaptığı işe değilde engeline odaklanılırsa işe girdi sadece engelli denilerek evlilikte tercih edilmezse kör bu benim evimi yakar deyip kiralık ev bulmakta zorlanırsa bu insanın psikolojisi nasıl olur. O yüzdende bireysel ve gurup terapileri engellilere ve ailelerine gerekli özellikle zihinsel engelli çocukları olan Aileleri iyi destek almalıdır ağır engelli çocuklar genellikle ya annenin üzerine atılır yâda baba onları Terk ederek görmezden gelir. Bu alanı Milli ve Manevi değerleri olan kişi kurum ve Siyasiler lütfen boş bırakmayın yoksa farklı sıkıntılar doğacak buda bizi daha çok üzecek inşallah bu raporum ilgililer tarafından dikkate alınır engelsiz erişilebilir bir Dünya diliyorum ayrı şeyler istemiyoruz aslında kaldırımlar işgal edilmese biliyorum sizin ’de hayatınız kolaylaşacak Saygılarımla. Bu yazımı kaynak göstererek her yerde paylaşabilirsiniz. Salih Arıkan, Tel: 0506 514 96 93

Not: Makale koleksiyonum, 2018, 2019, 2020 ve günümüzde yazdığım çalışmalarımı içermektedir. Bu nedenle, eski makalelerimi okurken güncel gelişmelerle tam olarak örtüşmeyen noktalar olabilir. Bu durumun sizi şaşırtmamasını temenni ederim.